Czym jest VPN? Anonimowość w sieci jest naprawdę możliwa!
Jako użytkownik Internetu, prawdopodobnie słyszałeś już o VPN – być może w związku z tematem anonimowego surfowania lub ochrony prywatności. Ale czym dokładnie jest VPN i na czym polega działanie serwera VPN? Jeśli w Internecie istnieje jakikolwiek stały element, jest nim zmiana. Oglądanie filmów oraz słuchanie muzyki poprzez streaming stało się codziennością, podczas gdy przez lata prędkość transferu danych była po prostu zbyt niska, aby było to możliwe. Rzeczy, które ledwie kilka lat temu wydawały się niemożliwe, są dzisiaj standardem.
Jedyną dziedziną, która w dobie gwałtownego rozwoju Internetu pozostała w tyle jest prywatność. Przeważająca część użytkowników dopiero niedawno zdała sobie sprawę z licznych zagrożeń w wyniku wiadomości o potężnych wyciekach danych, czy o złośliwym oprogramowaniu malware, a nawet ransomware, zdolnym do zablokowania komputera do momentu zapłaty cyberprzestępcom. W skrócie, Internet nie jest w tej chwili zbyt bezpiecznym miejscem – jeśli kiedykolwiek było inaczej.
Ciągle powracającym tematem w kwestii internetowego bezpieczeństwa jest VPN. VPN gwarantuje, że surfowanie będzie zarówno anonimowe, jak i bezpieczne. Ale na czym to polega? Jak można go używać? Dlaczego w zasadzie używanie VPN jest bezpieczniejsze i w jaki sposób umożliwia on anonimowe surfowanie? Każde z tych pytań jest równie istotne, więc przejdźmy do rzeczy.
Jak działają połączenia internetowe?
Aby w pełni zrozumieć VPN, ważne jest zrozumienie podstaw użytkowania Internetu. W momencie połączenia z Internetem przez smartfon, tablet czy komputer stacjonarny, twój dostawca usług internetowych łączy twoje urządzenie z wybraną przez ciebie stroną lub usługą. W tym celu dostawca używa twojego “adresu IP”, który można nazwać “twoim adresem domowym w Internecie”. Adres IP identyfikuje poszczególne komputery, dzięki czemu można je znaleźć oraz rozpoznać w sieci.
Gdy używasz strony internetowej, jak np. Amazon, twój komputer (lub inne urządzenie, jak smartfon) łączy się z serwerem strony Amazon. Ten “serwer” to po prostu inny komputer, ale przystosowany do konkretnego celu, jakim jest umożliwienie wielu połączeń na raz bez utraty danych. Serwer otrzymuje od twojego komputera zapytanie o przesłanie mu zawartości strony, używając twojego adresu IP do znalezienia twojego komputera.
Śledzenie
Na razie brzmi raczej w porządku? Jednak w tym samym czasie dzieje się znacznie więcej. Podczas klikania i przeglądania widocznych na ekranie informacji, adres IP twojego komputera jest zapisywany w pamięci serwera, wraz z twoją “aktywnością” na stronie (gdzie patrzysz, klikasz itd.), co zostaje przetworzone na “dane” o odwiedzających. Amazon może wykorzystać te dane do poprawy swoich usług oraz śledzić twoją aktywność z czasem i podczas kolejnych wizyt. Może nawet sprzedać informacje o tobie oraz innych użytkownikach innym firmom bez twojej wiedzy – są to dane, które oni zebrali na twój temat, a zatem firmy uważają je za swoją własność.
Czym jest VPN?
Ten sposób myślenia jest dzisiaj dość powszechny, niezależnie od rodzaju stron internetowych, jakie odwiedzasz – i to właśnie tutaj objawia się przydatność VPN. Jest to skrót od “Virtual Private Network” (Wirtualna Sieć Prywatna) i gwarantuje on, że twój komputer staje się niemożliwy do śledzenia. Działa to następująco: zamiast łączenia się z twoim dostawcą usług internetowych, twój komputer łączy się z serwerem VPN za pomocą zabezpieczonego oraz zaszyfrowanego połączenia. Następnie serwer VPN kontaktuje się ze stroną, której szukasz. W tym momencie szczegóły twojej wizyty są zapamiętywane przez stronę tak, jak zazwyczaj, ale w oparciu o adres IP serwera VPN zamiast twojego adresu. Amazon może nadal zbierać dane na temat szczegółów twojej wizyty, ale nie będzie w stanie powiązać ich z tobą!
Metafora VPN
Aby jeszcze lepiej zobrazować różnicę, porównajmy to z tradycyjną pocztą. Używanie Internetu w zwyczajny sposób jest jak wysyłanie listu – bez VPN, po wrzuceniu listu do skrzynki, twój adres domowy może zostać odczytany i użyty do dowolnego celu przez każdego, komu wpadnie w ręce twój list. Jednak wystarczy wysłać ten sam list przez serwer VPN, aby zamiast tego użyć fałszywego adresu domowego i usługi kurierskiej. Do tego twój list będzie zapisany za pomocą tajnego szyfru, dzięki dodatkowej warstwie bezpieczeństwa stosowanej przez większość serwerów VPN, co sprawi, że nikt ciekawski nie będzie w stanie odczytać treści listu.
W skrócie, VPN pozwala ci surfować po Internecie, nie będąc śledzonym przez osoby trzecie. Serwery VPN są zaprojektowane z myślą o ogromnej przepustowości, dzięki czemu setki użytkowników mogą korzystać z nich jednocześnie. Już sam ten fakt służy jako zabezpieczenie, bo jak mogą oni znaleźć informacje na twój temat, gdy setki osób używają tego adresu IP w tym samym czasie?
Konfiguracja serwera VPN
Skonfigurowanie swojego serwera VPN nie jest zbyt skomplikowane. Większość dostawców VPN oferuje aplikacje pozwalające na konfigurację usług VPN dla urządzeń Android oraz iOS, które są popularne i łatwe w obsłudze. Komputery PC i Mac mają kilka możliwości konfiguracji VPN, ale większość ich użytkowników również decyduje się na aplikacje – instalacja oparta na aplikacji oszczędza czasu potrzebnego na zapoznanie się z innymi, bardziej skomplikowanymi rozwiązaniami.
Większość aplikacji VPN oferuje możliwość połączenia z serwerami w wielu różnych lokalizacjach, ponieważ wiele stron internetowych różnicuje swoją zawartość w zależności od położenia twojego adresu IP – reklamy różnią się w zależności od jego miejsca rejestracji lub blokowany jest dostęp do zawartości dostępnej tylko dla konkretnych regionów, jak filmy czy muzyka. Właśnie stąd biorą się irytujące komunikaty “Ten film nie jest dostępny w twoim kraju” na YouTube, które z łatwością można ominąć przy użyciu serwera VPN o innej lokalizacji. Więcej informacji na temat testowania swojego połączenia VPN możesz znaleźć w naszym artykule na ten temat.
Omijanie ograniczeń regionalnych
Jeśli już o tym mówimy, VPN pozwala na sporo zabawy w kwestii zawartości ograniczonej do konkretnego regionu. Usługi takie, jak Netflix wiążą zawartość oraz ustawienia językowe z konkretnymi regionami, dzięki czemu na przykład brytyjska oferta Netflix może być interesująca dla amerykańskich użytkowników – i na odwrót. Inni natomiast używają VPN, aby móc korzystać z usług dostępnych jedynie w konkretnym regionie, jak np. Pandora (tylko USA) czy BBC iPlayer (tylko Wielka Brytania) – ich serwery rozpoznają jedynie lokalizację serwera VPN, a nie jego użytkowników. Wybierasz się za granicę? VPN pozwala ci oglądać twój ulubiony program telewizyjny również na komputerze, nawet pomimo geoblokady. Dla wielu osób mieszkających za granicą jest to główny powód używania VPN – dzięki temu mogą być na bieżąco z tym, co dzieje się w ich kraju, nawet gdy utrudnia to blokada w ich kraju zamieszkania.
Oczywiście, wiele usług streamingowych nieszczególnie cieszy się z tego powodu i próbuje blokować adresy IP powiązane z VPN. Efektem jest trwająca od lat gra w “kotka i myszkę” między usługodawcami VPN oraz firmami streamingowymi. Za każdym razem, gdy seria adresów IP powiązanych z VPN zostaje zablokowana, pojawiają się nowe serwery VPN, a wraz z nimi mnóstwo nowych adresów IP, z których mogą korzystać ich użytkownicy.
Anonimowe surfowanie
Anonimowość w sieci staje się coraz ważniejsza. Wiadomości o ogromnych wyciekach danych i kradzieży tożsamości pojawiają się przez cały czas, podkreślając wagę ochrony danych osobowych. Regularnie korzystając z Internetu nigdy nie wiesz, kto cię szpieguje. Mogą to być firmy, może być to rząd, obserwujący swoich obywateli z nikomu nieznanych przyczyn. Oczywiście przywodzi to na myśl obawy dotyczące (nadmiernej) kontroli przez państwo – kto wie, jaką wartość mają suche dane, które rząd ma na twój temat?
Bittorent przez VPN
Interesuje cię ściąganie filmów? Programy takie, jak Popcorn Time używają Bittorrent, protokołu peer-to-peer, pozwalający na przesyłanie i ściąganie (często nielegalnych) filmów podczas ich oglądania, przez co oglądający łamią prawo. Po połączeniu z takim protokołem przez serwer VPN, dla organów ścigania znalezienie kogoś, kto ściągnął jakiś marny film w ponury deszczowy wieczór będzie sporym wyzwaniem.
Bezpieczeństwo w sieci
Oczywistą zaletą używania VPN jest większe bezpieczeństwo. Obecnie większość osób załatwia wiele codziennych spraw przez Internet, jak choćby zakupy czy obsługa konta w banku. Bez użycia VPN informacje takie, jak hasła, operacje bankowe czy poufne maile są przesyłane przez Internet za pomocą relatywnie słabo zabezpieczonych połączeń. Jednak używając serwera VPN jesteś znacznie bezpieczniejszy, nawet korzystając z tak ryzykownego rozwiązania jak publiczne Wi-Fi – hakerzy nie będą w stanie powiązać informacji z tobą, ponieważ nie będą w stanie “zobaczyć” kto kryje się za tymi danymi.
Każdy usługodawca VPN oferuje nieco inny typ ochrony. Aby pomóc ci w znalezieniu odpowiednich informacji na temat protokołów bezpieczeństwa i terminologii powiązanej z bezpieczeństwem w sieci, stworzyliśmy osobny wpis na naszym blogu.
Polowanie na promocje
Użycie VPN pozwala na dostęp do wielu ciekawych promocji podczas internetowych zakupów, zwłaszcza korzystając ze stron znanych z mechanizmów śledzących. Słyną z tego portale sprzedające bilety lotnicze: ich oprogramowanie śledzące nieustannie dostosowuje ceny biletów w oparciu o – jak zapewne możesz się domyślić – informacje takie, jak twój adres IP i dane zebrane podczas poprzednich wizyt, oraz porównanie twojego profilu z osobami o podobnych zainteresowaniach. Prowadzi to do różnicowania cen dla poszczególnych gości – twój sąsiad może oglądać ten sam bilet w tym samym czasie i zobaczyć inną cenę.
Tego typu systemy śledzenia są niesamowicie zaawansowane, i ich celem jest wyciśnięcie z nieświadomych klientów każdego grosza, jaki tylko są w stanie. Jednak użytkownicy korzystający z serwerów VPN mają jedną wielką przewagę – przez skakanie między numerami IP mogą przekonać stronę, że są nowymi klientami i sprawdzić, która internetowa tożsamość (często oparta o lokalizację używanego serwera) skutkuje najtańszą ceną biletu, którego potrzebujesz. To samo dotyczy innych rodzajów zakupów: jeśli zagraniczny sklep oferuje zniżki dla lokalnych klientów, wystarczy zmienić swój IP na numer o tej lokalizacji i cieszyć się z niższych cen. Pozostaje jedynie znaleźć sposób, aby zakupy dotarły pod twój rzeczywisty adres!
Kodi
Kodi jest popularną metodą streamingu telewizji oraz filmów. Aplikacja Kodi instaluje się bezpośrednio na twój telewizor lub tablet i domyślnie używa standardowych adresów IP. Na szczęście możesz również połączyć swój telewizor i tablet przez VPN, upewniając się, że streaming twojego ulubionego serialu nie jest wykorzystywany do szkodliwych celów. Jednocześnie twój telewizor oraz tablet może w ten sposób ominąć geoblokady wbudowane w aplikacje telewizyjne.
Znalezienie najlepszych usługodawców VPN
Mamy nadzieję, że te informacje będą przydatne w podjęciu decyzji o użyciu serwera VPN dla twoich internetowych potrzeb. Usługi VPN oraz ich dostawcy mają różne formy i używają różnych metod, aby poprawić bezpieczeństwo korzystania z Internetu, oraz różnią się ceną. Jedną z opcji jest korzystanie z darmowych usług VPN, ale co dokładnie oznacza “darmowy” i jakie zalety (oraz wady) wiążą się z taką usługą? I co sprawia, że relatywnie droższe usługi są droższe?
Aby pomóc ci w podjęciu decyzji, zrecenzowaliśmy różnych usługodawców VPN, przyglądając się takim kwestiom, jak jakość, różnorodność usług oraz cena.
