VPN, je zult de term de afgelopen tijd ongetwijfeld een paar keer tegen zijn gekomen. Misschien in verband met anoniem internetten, of de aankomende sleepwet, of privacybescherming. Maar wat is VPN precies en hoe werkt een VPN-server?
Wat is VPN? – Eindelijk echt anoniem browsen
Het internet verandert continu en daarmee ook de eisen die wij er als gebruiker aan stellen. Het streamen van films en muziek was jarenlang erg moeizaam door lage overdrachtssnelheden. Tegenwoordig is het voor velen niet meer weg te denken uit hun dagelijkse internetgebruik. Ver onderaan in het lijstje van zaken waar internetgebruikers zich mee bezig hielden, bungelde altijd privacy.
Dat is in de afgelopen jaren in rap tempo veranderd. Er vonden datalekken plaats bij grote bedrijven en vervelende malware nestelde zich via advertenties in je pc of smartphone. Ransomware gooide je hele pc op slot, waarna je een flink bedrag over mocht maken aan cybercriminelen. Pas toen kon je je computer weer kunnen gebruiken. Het internet is al lang geen veilige plek meer. Als het dat al ooit geweest is.
En als je het dan hebt over veilig internetten, komt er telkens één woord terug: VPN.
Maar wat is dat nu precies? Hoe maak je er gebruik van, en waarom surf je hiermee veiliger op het internet, en hoe biedt het anonimiteit? Allemaal relevante vragen, maar laten we bij het begin beginnen.
Hoe werkt jouw internetverbinding?
Om te begrijpen wat een VPN precies doet, is het belangrijk even een aantal basiszaken door te nemen.
Wanneer je online gaat, maak je via de router van jouw internetprovider, direct verbinding met de website. Om dit mogelijk te maken, geeft jouw internetprovider je een zogenoemd IP-adres. Dit is nog het makkelijkst te zien als jouw persoonlijke online adres. Hiermee ben je vindbaar én herkenbaar online, en kun je verbindingen aangaan met diensten en websites op het internet.
Ga je naar Nu.nl, dan maak je via jouw IP verbinding met de server waarop de website van Nu.nl staat. Zo’n server is niets anders dan een andere, grote computer. Deze is speciaal ontwikkeld om grote hoeveelheden verbindingen te kunnen verwerken, en zo min mogelijk offline te gaan.
De server krijgt het verzoek vanaf jouw IP-adres om alle data van de pagina die je bezoekt terug te sturen. Via dit IP-adres ben je dus eenvoudig online te volgen.
Websites die je bezoekt, weten door je IP waar je vandaan komt, en kunnen hun inhoud hierop aanpassen.
Wat is VPN?
Om te zorgen dat jouw IP-adres niet meer naar jou te herleiden is, kun je gebruikmaken van een VPN.
De afkorting VPN staat voor Virtual Private Network. In plaats van direct via je internetprovider verbinding te zoeken, maak je nu verbinding met een speciaal ingerichte VPN-server. Jouw computer of tablet maakt een beveiligde verbinding met deze VPN server, die je doorstuurt naar de website of dienst die je zoekt.
Hierdoor maak je dus niet contact via je eigen IP-adres, maar via dat van je VPN-server. Kortom, je bezoekt een website, alleen niet met je eigen identiteit.
VPN metafoor
Je zou je het surfen over internet dan ook kunnen vergelijken met ouderwetse briefpost.
Wanneer je onbeveiligd internet, verstuur je als het ware een gewone brief. Deze kan door iedereen worden geopend en bekeken, mits ze hem in handen krijgen. Ze kunnen dan zien wie hem heeft verstuurd, en zonder problemen lezen wat er in staat. Wanneer je surft via een VPN-server, stuur je diezelfde brief vanaf een vals adres met een koeriersdienst. Zo wordt het onderscheppen ervan al heel moeilijk.
Daarnaast is de brief ook nog eens geschreven in geheimschrift. Iemand die hem toch weet te onderscheppen, kan alsnog niet lezen wat er is geschreven. Dit laatste is de zogeheten encryptie die de meeste VPN’s toepassen als ultieme laag beveiliging.
Kort gezegd, beschermt een VPN-verbinding je dus op verschillende manieren van de nieuwsgierige ogen van derden. De VPN-server die deze verbinding mogelijk maakt, heeft enorm veel capaciteit. Honderden mensen kunnen er tegelijk gebruik van maken.
Doordat al dit verkeer via deze ene server wordt geleid, is jouw data nog eens extra beschermd. Het is voor een derde partij verdraaid lastig om jouw data uit de data van alle anderen te filteren.
VPN-server opzetten
Een VPN opzetten is niet heel ingewikkeld. Goede providers bieden speciale apps om een VPN voor Android of iPhone op te zetten. Deze zijn gemakkelijk te bedienen en worden veel gebruikt. Op je PC of Mac zijn er meer opties, maar de meeste gebruikers kiezen hier ook voor een app. Gemak dient tenslotte de mens.
De beste VPN-servers bieden je in hun apps de keuze uit veel verschillende locaties om mee te verbinden. De reden is simpel: veel websites passen hun inhoud aan op de locatie waar ze zien dat je vandaan komt. Of blokkeren bepaalde filmpjes of muziek in een specifieke regio.
Log je bijvoorbeeld met jouw eigen Nederlandse IP-adres in bij Netflix, dan krijg je automatisch het Nederlandse aanbod te zien. Omdat het aanbod per land verschilt, is een VPN om toegang te krijgen tot het Amerikaanse aanbod van Netflix populair. Series en films zijn hier vaak eerder te zien. Via een Engelse VPN-server kun je toegang krijgen tot de BBC iPlayer, normaal niet in Nederland te bekijken.
Deze blokkeringen worden geografische blokkades genoemd. Ze veroorzaken die vervelende ‘Deze content is niet beschikbaar in jouw regio’-meldingen die je vaak op Youtube tegenkomt. Je kunt eenvoudig je VPN testen zodat je niet alsnog te volgen bent. Hoe je dit doet lees je in ons speciale artikel over dit onderwerp.
Geografische blokkades omzeilen
Uiteraard zijn de verschillende streamingdiensten niet blij met deze opties. Ze doen er alles aan om uit te vinden welke IP-adressen worden gebruikt door VPN-diensten en blokkeren deze. Hierdoor is in de afgelopen jaren een soort kat-en-muis spelletje tussen de streamingdiensten en VPN-providers losgebarsten.
Telkens als er een lading IP-adressen van VPN-servers wordt geblokkeerd, haasten de VPN-diensten zich om nieuwe servers te openen. Hierdoor is het belangrijk om goed te kijken of een VPN-dienst de mogelijkheid biedt om zogeheten geoblokkades te omzeilen.
Ook in het buitenland is een VPN-dienst praktisch. Uitzending Gemist en Ziggo Go blokkeren bijvoorbeeld hun websites buiten Europa. Zit je op de camping in Frankrijk, kun je veel diensten nog wel gebruiken. Buiten Europa krijg je echter een melding dat je kunt fluiten naar je favoriete serie.
Maak je echter verbinding via een Nederlandse VPN-server, dan kun je zonder probleem jouw favoriete shows kijken, overal ter wereld. Ook veel Nederlanders die in het buitenland wonen maken steeds vaker gebruik van een VPN-server. Zo kunnen ze de series die ze missen van thuis toch bekijken.
Anoniem surfen
Anonimiteit wordt online ook belangrijker. Verhalen in het nieuws over enorme datalekken bij grote bedrijven en toename van identiteitsfraude maken onrustig. Je wilt er zeker van zijn dat jouw gegevens van jou blijven.
Daarnaast gebruiken veel websites je browsegeschiedenis om zaken als reclames en getoonde artikelen aan te passen aan jouw internetgedrag.
Een VPN kan dit voorkomen doordat jouw surfgedrag niet meer te volgen is. Niet alleen door de websites die je bezoekt, ook je provider kan niet meer meekijken wat je online doet.
Daarnaast is er natuurlijk de overheid die over jouw schouder meekijkt. Met de nieuw aangekondigde Nederlandse sleepwet mag verzamelde data jarenlang worden bewaard. Daar doet de huidige regering waarschijnlijk niets mee. Maar wie weet wat de data die een overheid over je heeft, in de toekomst voor waarde heeft?
BitTorrent via VPN
Over de overheid gesproken, ook het downloaden van een film via bijvoorbeeld Bittorrent is niet langer legaal in ons land. De steeds strengere wetgeving op dit gebied heeft gezorgd voor een kleine stormloop op VPN-diensten. Deze bieden de beste optie om er voor te zorgen dat gebruikers lastiger te traceren zijn als downloader.
Populaire websites voor illegaal streamen zijn vaak onbeveiligd waardoor je makkelijk te volgen -en vervolgen- bent.
Programma’s als Popcorntime maken soms gebruik van Bittorrent, iets dat veel gebruikers niet weten.
Wanneer je via zo’n programma een film kijkt, ben je aan het uploaden en downloaden via Bittorrent en dus strafbaar.
Laat je deze verbindingen echter lopen via een VPN-server, dan ben je volledig anoniem. Je hoeft dus niet te vrezen voor een rekening op je deurmat. Die ene slechte film die je op een regenachtige avond hebt opgezet blijft alleen een slechte herinnering.
Online veiligheid
Eén van de meest logische toepassingen van VPN is online veiligheid. Tegenwoordig doen de meeste mensen bijna alles online, van hun dagelijkse boodschappen en sociale verkeer tot aan hun bankzaken. Hierdoor wordt online veiligheid ook steeds belangrijker. Al je wachtwoorden, je bankverkeer en je e-mails worden tenslotte over relatief onbeveiligde verbindingen verstuurd. Wanneer je jouw online zaken overzet naar een VPN-server, werk je veel veiliger.
Doordat je verbinding naar de VPN-server beveiligd is, zijn al jouw gegevens beschermd. Je kunt dus bijvoorbeeld zonder zorgen gebruik maken van een openbare wifi. Hackers kunnen jouw data niet traceren, want ze kunnen niet achterhalen wie je bent.
Elke VPN-provider biedt weer een iets andere vorm van beveiliging, voor wie meer informatie zoekt, hebben we een aparte blogpost gemaakt over de meest gebruikte beveiligingsprotocollen en termen.
Koopjes jagen
Door slim gebruik te maken van een VPN-server kun je zelfs geld besparen met online winkelen. Producten die je in het buitenland aanschaft, worden vaak goedkoper aangeboden aan bezoekers met een lokaal IP-adres. En websites die vliegtickets aanbieden, zijn berucht om hun volggedrag. Wanneer je een specifiek ticket zoekt, kan de prijs van minuut tot minuut verschillen.
Wat veel mensen niet weten is dat je met een ander IP-adres, vaak heel andere prijzen te zien krijgt. Daar kan een flink verschil in zitten en dat is natuurlijk mooi bespaard.
Ook zijn er websites die alleen verkopen aan klanten in hun eigen land. Dit is makkelijk te omzeilen door gebruik te maken van een VPN server. Hou er dan wel rekening mee dat je voor de verzending mogelijk een list moet verzinnen.
Kodi
Een populaire methode om via jouw televisie films te streamen is de Kodi-applicatie. Omdat deze app direct op jouw televisie of tablet wordt geïnstalleerd, maakt deze automatisch gebruik van je standaard IP-adres.
Het is gelukkig ook mogelijk om deze apparaten via een VPN-server verbinding te laten maken. Zo blijft ook dit verkeer onzichtbaar voor kwaadwillenden.
Daarnaast kun je gemakkelijk de geografische blokkades omzeilen die in de apps van je televisie of tablet zijn ingebouwd. Of gebruik maken van een add-on die Bittorrent vereist.
De beste VPN-providers
Is een VPN nodig om veilig van het internet gebruik te kunnen maken?
Hier zullen de meningen over verschillen. Ben je bewust van je privacy en de risico’s die onbeveiligd internetten met zich meebrengt, dan ben je waarschijnlijk reeds op zoek naar een goede provider.
Een gratis VPN-dienst lijkt misschien een goede optie, maar dit is in de meeste gevallen helaas niet het geval. Om je hierbij te helpen hebben we de beste en goedkope VPN-providers voor je opgezocht en uitvoerig getest.
